Het Vlaamse Parlement keurde op 20 december 2017 grote hervormingen goed met betrekking tot onder andere de procedure voor het indienen van bezwaren tegen omgevingsvergunningen en bouwprojecten. Deze wijzigingen hebben tot gevolg dat wanneer u een bezwaar heeft tegen een vergunning, bijvoorbeeld omdat het bouwproject niet thuishoort in de geplande omgeving, u hiervoor zo snel mogelijk een bezwaar moet indienen, zo niet loopt u het risico te laat te komen om nog gehoord te worden.
De situatie zoals ze was voor de wijziging
Tot voor kort was het voor iedere belanghebbende mogelijk om een administratief beroep in te stellen tegen een vergunning.
De belanghebbende kon zijn: de aanvrager, houder, exploitant van de vergunning, het betrokken publiek (denk de omwonenden), maar ook het college van burgemeester en schepenen en specifiek aangeduide ambtenaren.
Daarbij konden de bezwaren die de belanghebbenden tegen een aanstaand bouwproject hadden, aangeduid worden op verschillende momenten. Dit kon door te reageren bij de vergunnende overheid. Een administratief beroep stond open voor de belanghebbenden. Indien het resultaat van het administratief beroep negatief was, kon nog steeds beroep worden gedaan op de Rechtbank, die op haar beurt de geuite bezwaren op hun gegrondheid beoordeelde en daarbij de vergunning op haar wettigheid toetste.
De burger beschikte aldus over allerhande mogelijkheden om bouwprojecten te laten staken of volledig te laten afgelasten indien zijn bezwaren gegrond bevonden werden.
De goedgekeurde wijzigingen: indienen van bezwaren verplicht tijdens openbaar onderzoek
Door de vernieuwde regelgeving, is het voor iedereen die zich bezwaard voelt door een toekomstige vergunning zaak om deze bezwaren zo spoedig mogelijk kenbaar te maken. Het kenbaar maken van de bezwaren dient, volgens de goedgekeurde wijziging, immers te gebeuren tijdens de fase van het openbaar onderzoek.
Artikel 53 van het Decreet betreffende de omgevingsvergunning zal immers gewijzigd worden waarbij het Decreet zal stellen:
“Als de aanvraag in eerste administratieve aanleg overeenkomstig de gewone vergunningsprocedure behandeld is, kan het betrokken publiek alleen een beroep instellen als hij tijdens het openbaar onderzoek een gemotiveerd standpunt, opmerking of bezwaar heeft ingediend, tenzij aan een van de volgende voorwaarden is voldaan:
1° het beroep is ingegeven door een wijziging aan de vergunningsaanvraag, aangebracht na het openbaar onderzoek;
2° het beroep is ingegeven door:
a) een bijzondere milieuvoorwaarde, opgelegd in de bestreden vergunning, wat betreft de exploitatie van een ingedeelde inrichting of activiteit;
b) een andere voorwaarde, opgelegd in de bestreden vergunning, die geen betrekking heeft op de exploitatie van een ingedeelde inrichting of activiteit;
3° het betrokken publiek toont aan dat hij door specifieke omstandigheden in de onmogelijkheid was om een standpunt, opmerking of bezwaar in te dienen tijdens het openbaar onderzoek.”
Deze fase van openbaar onderzoek is bij het grote publiek gekend als de periode van 30 dagen waarbij het project kenbaar wordt gemaakt via de opvallende gele affiches die bevestigd worden aan het perceel of de te verbouwen woning. Het is een fase bij de aanvang van de vergunningsprocedure.
Bezwaren die in deze eerste fase van de vergunningsaanvraag niet geuit worden, kunnen vanaf de inwerkingtreding van de wijziging, niet langer voor het eerst gebruikt worden in de administratieve beroepsprocedure en evenmin voor de Rechtbank!
Hierbij wordt door de Decreetgever wel in een aantal uitzondering voorzien.
Zo is een bezwaar uiten in een latere fase wel nog mogelijk wanneer de vergunningsaanvraag gewijzigd werd na het openbaar onderzoek.
Ook indien de belanghebbenden door een bijzondere omstandigheid, bijvoorbeeld overmacht, geen bezwaar konden indienen tijdens de fase van het openbaar onderzoek, kunnen zij dit bezwaar alsnog in een latere fase laten gelden.
Uitgestelde inwerkingtreding
Omtrent de wijziging van het Decreet werden de voorbije maanden door een aantal milieuorganisaties vragen gesteld. Zij dienden onder andere een vordering in bij het Grondwettelijk Hof om de wijziging van het Decreet te laten onderzoeken op haar overeenstemming met de Grondwet en de rechten op een eerlijk proces.
Wat de uitkomst van deze procedure zal zijn, is thans nog onduidelijk. Wel bleek de Raad van State eerder ook al sceptisch te staan tegenover de wijziging.
De Vlaamse Regering heeft dan ook nog geen datum vooropgesteld voor de inwerkingtreding van deze wijziging. Andere elementen uit de hervorming traden in werking tien dagen na hun publicatie in het Belgisch Staatsblad van 20 december 2017.
Voor de wijziging aan artikel 53 van het Decreet omgevingsvergunning is het wachten op een uitvoeringsbesluit van de Vlaamse Regering.
Welke actie kan u ondernemen?
Gezien de korte reactietermijn en de vaak juridisch ingewikkelde reglementering omtrent bouwvergunningen, zorgt Absolvo Advocaten ervoor dat u spoedig een afspraak kan verkrijgen op ons kantoor.
De bezwaren die u heeft worden daarbij getoetst aan het juridisch kader waardoor de bezwaren die u heeft vanaf het eerste moment op een juridisch correcte wijze in de zaak worden gebracht. Zo vermijdt u dat deze bezwaren nadien geweerd worden uit het debat omdat ze onvoldoende duidelijk werden overgemaakt in de fase van het openbaar onderzoek.
In een periode van rechtsonzekerheid is het van het grootste belang rekening te houden met het minst gunstige scenario. Om die reden gaat ons kantoor er vanuit dat een bezwaar thans best reeds wordt geuit in de fase van het openbaar onderzoek om iedere laattijdigheid te vermijden.
Mocht u te laat zijn bij het indienen van een bezwaar, kan ons kantoor nog steeds een procedure starten waarbij elementen als overmacht of een wijziging van het bouwproject alsnog tot toetsing van de vergunning door de Rechtbank kunnen leiden en u de bezwaren die u heeft alsnog kan aanwenden om het bouwproject te verhinderen of te laten wijzigen.
Wenst u spoedig geholpen te worden? Klik dan hier en maak onmiddellijk een afspraak via onze online module!